Doğal Taş Dünyasında bilgi amaçlı olarak sektöre ve sektörün hedef kitlesi pazarlara “Türk Doğal Taşı” hakkında bilgi vermek gerekir. Ancak amacıyla Ticaret Bakanlığı bilgileri ile 3213 sayılı Maden Kanunu’nun 2 nci maddesinin (b) bendinde tanımlanan mermer, traverten, granit, andezit, bazalt gibi blok olarak üretilen taşlar ve dekoratif amaçla kullanılan doğal taş ocakları ile ilgili güncel bilgileri, sizlerle paylaşıyoruz. Türkiyede Bulunan Doğal Taş Ocakları aşağıda sıralanmıştır.
Ruhsat ve İşletme İzi Olanlar ve İptal Edilenler
Türkiye Ticaret Bakanlığı’ndan bilgileri ile, 2017 yılında 1391 adet, 2018 yılında ise 714 adet il (b) grubu ruhsat başvurusu yapılmış. 2017 yılında 92 adet il (b) grubu işletme ruhsatı düzenlendiği bilgisini veren Bakanlık , 78 adet de il (b) grubu işletme izninin düzenlediğini belirtti.
- Not. Söz konusu veriler, ilk kez işletme ruhsatı ve işletme izni düzenlenen saha sayılarını temsil etmektedir
Ruhsat talebinde bulunan ve izninin dışında iptal edilen ruhsatlar da bulunmaktadır. İstatiksel bilgilere göre 2017 yılında 292 adet il var. Ancak (b) grubunda yer alan ruhsat (arama ve işletme dahil) iptal edildi.
Ruhsatları Onay Bekleyen
Bu sektörün önemli sorunlarından birisi de ruhsat alım sürelerinin uzunluğu. Türk Ticaret Bakanlığı’na onay bekleyen ocaklarla ilgili aşağıdaki gibi bilgi paylaşmıştır.
Türkiyede Doğal Taş Ocakları Çalışma Sistemi
“Müdürlüğümüze işletme ruhsat talebiyle yapılan müracaatlarda, 3213 sayılı Maden Kanunu’nun 24. maddesinin ikinci fıkrası kapsamında. Projelerde teknik eksiklikleri, 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi kapsamında vadesi geçmiş ihtimali vardır. Ancak borcun bulunmadığına ilişkin belgesi ve işletme ruhsat bedeli eksik olanlar vardır. Fakat talep sahiplerinin söz konusu eksiklikleri tamamlanıncaya kadar işletme ruhsatı düzenlenmemektedir. Ancak diğer taraftan, 3213. sayılı Maden Kanunu’nun 24. maddesinin on birinci fıkrası kapsamındadır. Ancak işletme ruhsatı ile birlikte veya işletme ruhsatı düzenlenmesinden sonra işletme izni düzenlenebilmesi için 3213 sayılı Maden Kanunu’nun 7. maddesi kapsamında alınması gerekli izinlerden; çevresel etki değerlendirme kararı, mülkiyet izni, işyeri açma ve çalışma ruhsatı ile Genel Müdürlüğümüzün kayıtlarına işlenmiştir. Bu alanlar ile ilgili izinlerin alınarak Genel Müdürlüğümüze verilinceye kadar işletme izni düzenlenmemektedir.
Yukarıda belirtilen eksikliklerin tamamlanması durumunda, Genel Müdürlüğümüzce işletme ruhsatı ve işletme izni düzenlenmektedir.
Rezervi 5.161.000.000 metreküp
M.T.A Genel Müdürlüğü verilerine göre Türkiye’nin potansiyel doğal taş rezervi 5.161.000.000 metreküp. Türkiye’de toplam işletme izni alan 2.241 Taş Ocağı bulunmakla birlikte, II (b) grubu işletme izni en fazla olan il Burdur olarak görünüyor. İllere göre II (b) grubunda yer alan işletme izinli iller vardır. Ancak sayıları ise şu şekilde: Türkiye de Bulunan Doğal Taş Ocakları ;
İllere Göre Dağılımlar
İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB). verilerine göre dir. Ancak Türkiye’de yaklaşık 1200 adet bej mermer ocağı var. Fakat Türkiyede Bulunan Doğal Taş Ocakları
Türkiyede Doğal Taş Ocaklarının Dünya Geneli Durumu
5.161.000.000 metreküp rezerv durumu, işletme izinli 2.241 doğal taş ocağı var. Ancak bulunan Türkiye’nin dünya mermer doğal taş üretimi ve ihracatındaki durumu ise Bakanlık şöyle açıklıyor:
- İstanbulda ki Mermer ve Granit İşleyicileri vardır. Ancak Esnaf Odasının 2016 yılı verilerine göre; Türkiye dünya doğal taş üretiminde. Çin, Hindistan, İtalya, İspanya, İran’ın ardından 6. sırada yer almıştır.
- Türk Ticaret Bakanlığının 2018 yılı “Doğal Taşlar. Sektör Raporuna göre ise 2016 yılında Türkiye; Çin ve İtalya’dan sonra doğal taş ihracatında üçüncü sıradadır.
II (b) grubunda yer alan işletme izinli sahalardan 2010-2017 arası elde edilen devlet hakları:
Günümüzde tecrübeli granit küptaş utalarına ulaşmak oldukça zordur. Bu ustalara ulaşmak için küptaş ustası iletişim bölümünden internet sitemizden ulaşabilirsiniz. Ayrıca granit küptaş döşeme ustaları sekmesinden de ulaşbilirsiniz. Yine küptaş utaları sosyal medya iletişim ve youtube kuptaş utaları sekmemizden ulaşbilirsiniz. Yine Arnavut kaldırım ustaları ve bazalt taş ustaları sekmemizden de ulaşabilirsiniz.